De blog voor NT2'ers met een hart voor Nederlands!

maandag 14 december 2015

Vlaams en Nederlands zijn erg verschillend... of niet?

Brave Belgen, luide 'Hollanders'

Ken je dat programma? Het is natuurlijk al oud, maar het blijft goed: 
"Hallo, België!"
Het is een serie waarin een oer-Vlaamse familieman door zijn
Nederlandse buren op de proef wordt gesteld. Die komen te pas en te
onpas binnenvallen met de kreet "Hallo België!".
Het is een karikatuur, maar waar rook is, is vuur. Dus waar clichés
zijn, zijn ook (halve) waarheden. Belgen en Nederlanders hebben dan
wel hun taal gemeenschappelijk, maar ze zijn toch zo verschillend.

Pardon? Hun taal gemeenschappelijk? Dat klopt niet helemaal!

België
Zes pistolets, zes sandwiches en twee eclairs. Dat zal het zijn?
Nederland

Zes harde bolletjes, zes zachte puntjes en twee eclairs. Anders nog iets?

Oordeel zelf... Dat ziet er toch best wel anders uit!


De nieuwe K3 overbrugt alle verschillen... dat hopen we toch!

Maar zoals de meisjes van
de nieuwe K3 wel bewijzen,
zal het toch allemaal wel
meevallen?

Lees even mee!


De mug wordt een olifant

In de geschreven taal zijn de twee taalvariëteiten nochtans nog heel
gelijkaardig. Maar spreken, dat is andere koek!
Eigenlijk is het een beetje bizar: de woordenschat van Vlamingen en 
Nederlanders is voor het overgrote deel gelijk. En grammaticaal zijn
er nog minder verschillen te bemerken. Het is de uitspraak die een
Van een mug een olifant maken (overdrijven)
valkuil vormt! Nederlanders
maken van een 'v', een 'f':
friendDe 'g' is dan weer
'harder' bij onze noorder-
buren: het is een schrapend
geluid. Dat geluid is voor
Vlamingen vaak niet zo aan-
genaam, zij spreken de dan
ook zachter uit. Of, zoals de
West-Vlamingen, gewoon niet.
"Hoe gaat het?" wordt bij hen 
"Hoehaatet?".

Dus hoewel een klein deeltje van de woordenschat toch verschillend
is, neem je best een vergrootglas erbij. Zowel Vlamingen als Neder-
landers maken namelijk van een mug een olifant. Het klein aantal
verschillen gebruiken ze om uit te vergroten hoe verschillend hun
taal is.

Waar komen die verschillen dan vandaan?

Geografische verschillen

Natuurlijk zijn er een aantal cultuurgebonden fenomenen die typisch
zijn voor de Belgische samenleving, en niet voor de Nederlanders.
Het schoolsysteem zit heel anders in elkaar bijvoorbeeld, en bepaalde
gewoonten zoals jeugdbewegingen (Chiro, Scouts,...) komen in 
Nederland veel minder voor. Ook culinair zijn er verschillen, en 
politieke termen zijn al zeker anders.

Huh?

Toch zijn er nog andere  uitdrukkingen die een Nederlander vreemd
in de oren klinken:

standaardtaal in België
omschrijving
dovemansgesprek
dialoog tussen mensen die elkaar niet willen of kunnen begrijpen
langspeelfilm
film met een lange speelduur
vluchtmisdrijf
het doorrijden na een ongeval te hebben veroorzaakt
waterkans(je)
heel onzekere, uiterst kleine kans
een straatje zonder eind
een uitzichtloze situatie
een vergiftigd geschenk
een gunst of gift die op termijn voor negatieve resultaten of onaangename gevolgen kan zorgen
uit de lucht vallen
verbaasd zijn, nergens van weten


Nederlanders zullen uit de lucht komen vallen als je
deze woorden of uitdrukkingen gebruikt. Zelf zullen ze het
iets langer zeggen, omdat ze er geen woord voor kennen.

Bestel anderzijds geen tosti in een Belgische taverne en geen
Vlaming zal begrijpen dat de weg naar Kralingen (huh?) al zo
oud is.

standaardtaal in België
standaardtaal in Nederland
confituur
jam
containerpark
milieupark
croque-monsieur
tosti
fluisterasfalt
zoab (zeer open asfaltbeton)
lintmeter
centimeter
de kat bij de melk zetten
de kat op het spek binden
dubbel en dik
dubbel en dwars
poets wederom poets
leer om leer
uit de biecht klappen
uit de school klappen
zo oud als de straat
zo oud als de weg naar Kralingen

Hetzelfde woord - andere betekenis

En al helemaal verwarrend wordt het als een Vlaming en een 
Nederlander iets anders bedoelen met hetzelfde woord!
Spraakverwarring, je bent een duivel!



betekenis in België
betekenis in Nederland
academicus
universiteitsmedewerker
iemand met een universitaire
opleiding
bank
hard zitmeubel
hard of zacht zitmeubel
(bijvoorbeeld ook een sofa)
enerverend
op de zenuwen werkend, irritant
op de zenuwen werkend,
irritant; maar heeft ook een
positieve betekenis:
opwindend, spannend
lopen
gaan, stappen; maar ook rennen
alleen gaan, stappen
voortvarend
lichtvaardig, onbezonnen
energiek, doortastend
aan de weg timmeren
bezig zijn met een werk van lange adem
in het oog lopen,
de publiciteit zoeken
het mes snijdt aan twee kanten
er zitten ook negatieve kanten aan
het levert voordeel op voor
beide partijen
met een sisser aflopen
de verwachtingen niet inlossen, mislukken (teleurstelling)
geen ernstige gevolgen hebben,
minder erg aflopen dan men
had gevreesd (opluchting)

Dus: overweeg je een lange tocht naar het koude Noorden?
Vergeet dan niet je Van Dale woordenboek om te controleren of
alles wel voor iedereen begrijpelijk is! :)


Bron: Taaladvies.net

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Welke informatie wil je hier vooral op zien verschijnen?