Brave Belgen, luide 'Hollanders'
Ken je dat programma? Het is natuurlijk al oud, maar het blijft goed:
"Hallo, België!"
Het is een serie waarin een oer-Vlaamse familieman door zijn
Nederlandse buren op de proef wordt gesteld. Die komen te pas en te
onpas binnenvallen met de kreet "Hallo België!".
Het is een karikatuur, maar waar rook is, is vuur. Dus waar clichés
zijn, zijn ook (halve) waarheden. Belgen en Nederlanders hebben dan
wel hun taal gemeenschappelijk, maar ze zijn toch zo verschillend.
Pardon? Hun taal gemeenschappelijk? Dat klopt niet helemaal!
België
Zes pistolets, zes sandwiches en twee eclairs. Dat zal het zijn?
Nederland
Zes harde bolletjes, zes zachte puntjes en twee eclairs. Anders nog iets?
|
Oordeel zelf... Dat ziet er toch best wel anders uit!
 |
| De nieuwe K3 overbrugt alle verschillen... dat hopen we toch! |
Maar zoals de meisjes van
de nieuwe K3 wel bewijzen,
zal het toch allemaal wel
meevallen?
Lees even mee!
De mug wordt een olifant
In de geschreven taal zijn de twee taalvariëteiten nochtans nog heel
gelijkaardig. Maar spreken, dat is andere koek!
Eigenlijk is het een beetje bizar: de woordenschat van Vlamingen en
Nederlanders is voor het overgrote deel gelijk. En grammaticaal zijn
er nog minder verschillen te bemerken. Het is de uitspraak die een
 |
| Van een mug een olifant maken (overdrijven) |
valkuil vormt! Nederlanders
maken van een 'v', een 'f':
friend. De 'g' is dan weer
'harder' bij onze noorder-
buren: het is een schrapend
geluid. Dat geluid is voor
Vlamingen vaak niet zo aan-
genaam, zij spreken de g dan
ook zachter uit. Of, zoals de
West-Vlamingen, gewoon niet.
"Hoe gaat het?" wordt bij hen
"Hoehaatet?".
Dus hoewel een klein deeltje van de woordenschat toch verschillend
is, neem je best een vergrootglas erbij. Zowel Vlamingen als Neder-
landers maken namelijk van een mug een olifant. Het klein aantal
verschillen gebruiken ze om uit te vergroten hoe verschillend hun
taal is.
Waar komen die verschillen dan vandaan?
Geografische verschillen
Natuurlijk zijn er een aantal cultuurgebonden fenomenen die typisch
zijn voor de Belgische samenleving, en niet voor de Nederlanders.
Het schoolsysteem zit heel anders in elkaar bijvoorbeeld, en bepaalde
gewoonten zoals jeugdbewegingen (Chiro, Scouts,...) komen in
Nederland veel minder voor. Ook culinair zijn er verschillen, en
politieke termen zijn al zeker anders.
Huh?
Toch zijn er nog andere uitdrukkingen die een Nederlander vreemd
in de oren klinken:
standaardtaal
in België
|
omschrijving
|
dovemansgesprek
|
dialoog
tussen mensen die elkaar niet willen of kunnen begrijpen
|
langspeelfilm
|
film
met een lange speelduur
|
vluchtmisdrijf
|
het
doorrijden na een ongeval te hebben veroorzaakt
|
waterkans(je)
|
heel
onzekere, uiterst kleine kans
|
een
straatje zonder eind
|
een uitzichtloze
situatie
|
een
vergiftigd geschenk
|
een
gunst of gift die op termijn voor negatieve resultaten of onaangename
gevolgen kan zorgen
|
uit de
lucht vallen
|
verbaasd
zijn, nergens van weten
|
Nederlanders zullen uit de lucht komen vallen als je
deze woorden of uitdrukkingen gebruikt. Zelf zullen ze het
iets langer zeggen, omdat ze er geen woord voor kennen.
Bestel anderzijds geen tosti in een Belgische taverne en geen
Vlaming zal begrijpen dat de weg naar Kralingen (huh?) al zo
oud is.
standaardtaal
in België
|
standaardtaal
in Nederland
|
confituur
|
jam
|
containerpark
|
milieupark
|
croque-monsieur
|
tosti
|
fluisterasfalt
|
zoab
(zeer open asfaltbeton)
|
lintmeter
|
centimeter
|
de kat
bij de melk zetten
|
de kat
op het spek binden
|
dubbel
en dik
|
dubbel
en dwars
|
poets
wederom poets
|
leer om
leer
|
uit de
biecht klappen
|
uit de
school klappen
|
zo oud
als de straat
|
zo oud
als de weg naar Kralingen
|
Hetzelfde woord - andere betekenis
En al helemaal verwarrend wordt het als een Vlaming en een
Nederlander iets anders bedoelen met hetzelfde woord!
Spraakverwarring, je bent een duivel!
|
betekenis
in België
|
betekenis
in Nederland
|
academicus
|
universiteitsmedewerker
|
iemand
met een universitaire
opleiding
|
bank
|
hard
zitmeubel
|
hard of
zacht zitmeubel
(bijvoorbeeld ook een sofa)
|
enerverend
|
op de
zenuwen werkend, irritant
|
op de
zenuwen werkend,
irritant; maar heeft ook een
positieve betekenis:
opwindend, spannend
|
lopen
|
gaan,
stappen; maar ook rennen
|
alleen gaan,
stappen
|
voortvarend
|
lichtvaardig,
onbezonnen
|
energiek,
doortastend
|
aan de
weg timmeren
|
bezig
zijn met een werk van lange adem
|
in het
oog lopen,
de publiciteit zoeken
|
het mes
snijdt aan twee kanten
|
er
zitten ook negatieve kanten aan
|
het
levert voordeel op voor
beide partijen
|
met een
sisser aflopen
|
de
verwachtingen niet inlossen, mislukken (teleurstelling)
|
geen
ernstige gevolgen hebben,
minder erg aflopen dan men
had gevreesd (opluchting)
|
Dus: overweeg je een lange tocht naar het koude Noorden?
Vergeet dan niet je Van Dale woordenboek om te controleren of
alles wel voor iedereen begrijpelijk is! :)
Bron: Taaladvies.net
